خبرنگاران ریشه های قتل رومینا: فرار دختران، کودک همسری یا ناموس پرستی؟

به گزارش سهندبلاگ، تهران- خبرنگاران- شیوا پروایی دکترای جامعه شناسی دانشگاه تهران می گوید: قتل رومینا محصول عواملی چندگانه است. آنچه برای تحلیل این قتل اهمیت دارد آنالیز بستر و عوامل زمینه ساز آن است. ناموس پرستی و جریحه دار شدن غیرت مردانگی پدر زیر ساطور فشارهای فرهنگی و اجتماعی از جمله این عوامل زمینه ساز به شمار می آید.

خبرنگاران ریشه های قتل رومینا: فرار دختران، کودک همسری یا ناموس پرستی؟

این نوشتار را کسی می نویسد که خود، فرزند تالش است. در آن فرهنگ زیسته است و آن را خوب می شناسد. فرزند آن خطه است و دوران کودکی، نوجوانی و جوانی اش را در آن خطه گذرانده و با ابعاد و زوایا آن فرهنگ زیسته و دردهای آنها را چشیده است.

فرار دختران در فرهنگ تالشی ها یک سنت دیرین است. فرار یک پدیده فرانسلی است که طی چند دهه اخیر در نسل های مختلف تداوم داشته است؛ نه فقط در بین دختران نسل گذشته یعنی نسل مادربزرگان، مادران و خواهران ما، بلکه حتی در بین دختران دهه هفتادی و امروز در بین رومیناهای دهه هشتادی نیز فرار از خانه به قصد ازدواج دیده می شود. چرا این سنت دیرین همچنان تداوم دارد، جای سوال است! بنظر می رسد تداوم آن برمی شود به کارنمودهای آن در یک جامعه و فرهنگ سنتی.

می توان گفت فرار دختران برای خودشان و خانواده هایشان یک بازی برد و باخت است. دختران با عمل فرار می توانند از اقتدار پدر و خانواده پدری بکاهند و با ایجاد فشار به تصمیم فردی خود نائل شوند اما نباید فراموش کرد که با این تصمیم، قدرت چانه ­زنی آن ها از همان اوایل آغاز زندگی متأهلی کاهش می یابد.

دختران و پسرانی که فرار می نمایند درواقع از ناموسپرستی به نفع خود بهره می برند چرا که سعی دارند با جریحه­ دار کردن آبرو و غیرت پدر و دیگر مردان خانواده به هدف خود برسند. در اقدام فرار، پدر اقتدار خود را از دست رفته می بیند و درنهایت به خاطر حفظ آبروی خانوادگی است که مجوز ازدواج می دهد.

فرار دختران برای خانواده ها نیز دارای کارکرد است؛ باورش سخت است اما هستند خانواده هایی که در این بحران­ های مالی و تورم ها و ابرتورم ها از فرار دختران خود شادمان می شوند! چرا که این سبک از ازدواج یکی از کم هزینه ترین و سهل گیرانه­ ترین نوع ازدواج است. در خانواده­ هایی که در کشاکش این تلاطم های مالی، توان خرید جهیزیه، توانایی تأمین مسکن، قدرت برگزاری مراسم عروسی، خرید طلا و دیگر انتظارات مرتبط با ازدواج را ندارند، این سبک از ازدواج ها همچنان هواداران زیادی دارد.

جامعه­ ای که اقتصاد بخش زیادی از خانواده های آن بر کارگری روزمرد متکی است، هر روز در شغلی بدون هر گونه امنیت شغلی و تضمین سال­ های پیری یعنی بیمه بازنشستگی. اگر در گذشته به دامداری و کشاورزی می­ پرداختند، امروز کم ­آبی به آنجا هم رسیده و کارگری غلبه یافته است.

بعضی دام­ های خود را فروخته اند، از جنگل ها و ییلاق ها به روستاهای اطراف شهر آمده اند و در باغ های کیوی که روزی شالیزارهای برنج بود، کار می نمایند. در انبارها و سردخانه هایی که به تازگی تاسیس شده است مشغول شده اند و به صورت روزمرد کسب معاش می نمایند. در چنین جامعه ای، این سبک از ازدواج ها دارای کارکرد است.

کارنمودها و مزایای فرار به قصد ازدواج است که تداوم این سنت را موجب می شود. فرار هم برای پسر و خانواده پسر و هم برای دختر و خانواده پسر دارای کارکرد است اما در این میان بنظر می رسد که در یک جامعه سنتی و توأم با ایدئولوژی های جنسیتی و فرهنگ مردسالاری، باخت های آن برای دختران و خانواده هایشان بیشتر است چرا که دختران با عمل فرار، غیرت و آبروی خانوادگی خود را نشانه می فرایند که پیامدهای آن می تواند تا سالیان سال در جهت زندگی شان حضور داشته باشد.

در فاجعه قتل رومینا، رابطه ای شکل گرفته و فراری به قصد ازدواج رخ داده درحالی که پدر خانواده، مخالف این ازدواج است. پدر از سویی، قدرت و اقتدار خود را از دست رفته می بیند اما از سوی دیگر از جانب اقوام نزدیک و دور و حتی همسایگان، برچسب بی­ آبرویی و بی غیرتی می خورد. او از این برچسب ها می هراسد و کوشش می نماید تا از آبروی خانوادگی خود پاسداری کند. او با سر بریدن دختر می خواهد داغ ننگ آبروریزی و بی غیرتی را ا­ز خود و خانواده اش بزداید چرا که در این جامعه غیرت، ناموس و آبرو ستایش می شود و همین ناموس­ پرستی جوامع سنتی موجب می شود هر گونه هنجارشکنی از سوی فرد، مستوجب گناه و مجازات باشد.

و اما ریشه این قتل کجاست؟

می دانیم که قتل رومینا محصول عوامل چندگانه ­ای است. باید توجه داشت که این قتل در چه بستری رخ داده است؛ فهم علل زمینه ای بسترساز بسیار مهم است. ابتدا باید این جامعه را شناخت. در نوشتارهای قبلی سعی کردم در این باره صحبت کنم و اطلاعات میدانی از فرهنگ فرار و کودک­همسری روایت کنم.

تحقیقات میدانی حکایت گر آن است که در این جامعه، فرار دختران به قصد ازدواج و کودک­ همسری، پدیده ای رایج و مساله ای تقریباً حل­ شده است؛ اما در این میان، چیزی که قتل رومینا را آفریده، جریحه دار شدن غیرت مردانگی پدر زیر ساطور فشارهای فرهنگی و اجتماعی است؛ یعنی ورود عکس ها و فیلم های رومینا در شبکه­ های اجتماعی مجازی و واکنش جامعه محلی و فشارهای خانوادگی و اجتماعی تحمیلی بر پدر خانواده؛ اقدامی که گفته می شود از سوی بهمن اجرا شده است. پدر توان تصور حضور عکس ها و فیلم های ناموس خود در معرض تماشای عمومی را ندارد.

بهمن با این اقدام می خواهد پدر را مجدداً تحت فشار قرار دهد تا مجوز ازدواج شان صادر شود؛ باز بهمن به تکنیک ناموس پرستی توسل می نماید بلکه پیروز شود اما پدر تصمیم می گیرد ناموسش را حذف کند چون احساس می نماید توان مراقبت از ناموسش را ندارد و تنها با حذف او می تواند از ناموس خود پاسداری کند.

چه می دانیم هنوز روشن نشده است شاید بهمن نیز به نام آبرو و ناموس، رومینای کودک را دچار ترس هولناکی نموده است. در این دیار، آبرو و ناموس، تکنیک برجسته ای برای ایجاد فشار است که گاه پسران عاشق به مثابه حربه فشار از آن بهره می­ برند.

اما آیا برای پدر راه دیگری وجود نداشت؟ آیا به شکل­ های دیگری نمی توانست غیرت خود را نشان دهد؟ قبلاً در این باره گفته ام که او محصول همین فرهنگ و جامعه ای است که در آن زیسته است. او در این فرهنگ جز این راه، چیز دیگری نیاموخته است. او غیرت مردانگی را این­گونه آموخته است! یادمان باشد این­گونه قتل ها (قتل های ناموسی) یک پدیده فردی نیست، بلکه یک پدیده اجتماعی و فرهنگی است که شناسایی ریشه های اجتماعی و فرهنگی این پدیده نیازمند تحلیل های چند بعدی است.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

منبع: ایرنا
انتشار: 9 آبان 1400 بروزرسانی: 9 آبان 1400 گردآورنده: sahandblog.ir شناسه مطلب: 8989

به "خبرنگاران ریشه های قتل رومینا: فرار دختران، کودک همسری یا ناموس پرستی؟" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "خبرنگاران ریشه های قتل رومینا: فرار دختران، کودک همسری یا ناموس پرستی؟"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید